വാന്‍ഗോഗ്‌ ഇന്ന്‌ തന്നെ വെറുത്തവരുടെയെല്ലാം പ്രിയബിംബമാകുകയാണ്‌. എല്ലാവരും വാന്‍ഗോഗിനെ ഒരു ദുഃഖപുത്രനാക്കാന്‍ ശ്രമിക്കുന്നു. ഒരു ചെവിയാണത്‌ സാധ്യമാക്കിയത്‌. ഒരു സഹതാപതരംഗം ഉയരുന്നു. മൂന്ന്‌ ദിവസം കൊണ്ട്‌ ഈ ചിത്രകാരനെ പുനര്‍വിചാരണ ചെയ്ത്‌ തീര്‍പ്പു കല്പിക്കുന്നതുപോലെ. അദ്ദേഹം സ്വന്തം ചെവിയറുത്ത്‌ കാമുകിക്ക്‌ നല്‍കി പോലും. ഇത്‌ അവിശ്വസിക്കാനാണ്‌ ഒരു അന്വേഷണ റിപ്പോര്‍ട്ടറെന്ന നിലയില്‍ എനിക്കു തോന്നുന്നത്‌. എന്തുകൊണ്ട്‌ അവിശ്വസിക്കണം? കാരണം വാന്‍ഗോഗ്‌ ഒരു ഭീരുവായിരുന്നില്ല; മനോരോഗിയുമായിരുന്നില്ല. കലാകാരന്‍ എന്താണെന്നതിന്‌ ബാഹ്യ സംഭവങ്ങളൊക്കെ നിസ്സാരമാണ്‌. വാന്‍ഗോഗ്‌ തന്നില്‍തന്നെ ആവിഷ്കരിക്കുകയാണ്‌ ചെയ്തത്‌. എല്ലാറ്റിനും അവനവനോട്‌ ചോദ്യങ്ങള്‍ ചോദിക്കുകയും അവിടെ നിന്നു തന്നെ ഉത്തരം തേടുകയുമാണ്‌ പതിവ്‌. ചിലപ്പോള്‍ വരച്ചുകൊണ്ടാണ്‌ ഒരു തീര്‍പ്പ്‌ ഉണ്ടാക്കുന്നത്‌. സ്വന്തം ജീവിതത്തിന്റെ കാര്യത്തില്‍ വിശേഷിച്ചും. എപ്പോഴും വരച്ചുകൊണ്ടിരിക്കാന്‍ ആഗ്രഹമുള്ളതിനാല്‍, അതിനുവേണ്ടിയാണ്‌ ജീവിക്കുന്നത്‌. കാമുകിക്ക്‌ ചെവി മുറിച്ചു കൊടുത്തതുകൊണ്ട്‌ ഒന്നുംതന്നെ നേടാനുണ്ടായിരുന്നില്ല. അവള്‍ കാമുകി അല്ലായിരുന്നല്ലോ. വാന്‍ഗോഗിന്‌ കാമുകിയെ പരിപാലിക്കാനുള്ള മനസ്‌ ഇല്ലായിരുന്നു. അതേസമയം എപ്പോഴും പ്രണയിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുക, കാമിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുക എന്നത്‌ വിധിയായിരുന്നു. ഇത്‌ മനോരോഗമൊന്നുമല്ല. നിരാശയും സര്‍വത്ര കുഴപ്പവും നിറഞ്ഞ ഒരു ജീവിതം ഇങ്ങനെയൊക്കെ അരാജകമാകുന്നത്‌ സ്വാഭാവികമാണ്‌. വിഗ്രഹങ്ങള്‍ക്കിടമില്ലാത്ത ഒരിടമായിരുന്നു ആ മനസ്‌. എപ്പോഴും പുറംകാഴചകളിലേക്ക്‌ തുറിച്ചുനോക്കിയിരിക്കുന്നവന് ആലോചിക്കാന്‍ ഏറെയുണ്ടായിരിക്കും. ഒരു കാമുകിക്ക്‌ ചെവിയറുത്തുകൊടുത്ത്‌, തന്റെ ആന്തരിക തകര്‍ച്ച പൂര്‍ത്തിയായെന്ന്‌ സ്ഥാപിക്കേണ്ട ഘട്ടം എത്തിയിരുന്നുമില്ല. എങ്കിലും മരണശേഷം അദ്ദേഹത്തിന്റെ ചിത്രങ്ങളെ വേറൊരു കണ്ണുകൊണ്ടാണ്‌ കലാലോകം കണ്ടത്‌. അവര്‍ക്ക്‌ അതാവശ്യമാണ്‌. ജീവിതത്തില്‍ ഒന്നും കിട്ടാതെ ഒരു കലാകാരന്‍ മരിച്ചു എന്ന്‌ അറിയുന്ന മാത്രയില്‍ ഉണ്ടാവുന്ന മനപ്പരിവര്‍ത്തനമാണിത്‌. ഒന്നുകില്‍ അത്‌ ഇങ്ങനെ വിശദമാക്കാം: വാന്‍ഗോഗ്‌ ജീവിച്ചിരുന്നപ്പോള്‍ ലോകം അദ്ദേഹത്തെ ഭ്രാന്തനായി കണ്ടുവെങ്കില്‍, മരണശേഷം ലോകം ഭ്രാന്തമായി മാറുകയാണ്‌ ചെയ്തത്‌. ലോകത്തിന്റെ ഈ ഭ്രാന്ത്‌ ഒരു രീതിയില്‍ നല്ലതും മറ്റൊരുരീതിയില്‍ ആപത്ക്കരവുമാണ്‌. നല്ലത്‌ എന്ന്‌ പറഞ്ഞത്‌, അവര്‍ അദ്ദേഹത്തിന്റെ ചിത്രങ്ങള്‍ ശ്രദ്ധിക്കാന്‍ തുടങ്ങി എന്നതാണ്‌. ആപത്ക്കരമായത്‌, ആ കലാകാരനെ ഒരു മനോവിഭ്രാന്തിക്കാരനായി നിലനിര്‍ത്തുന്നു എന്നതും. ഇതിനു രണ്ടിനുമിടയില്‍, വളരെ യുക്തിയോടെ, പൊരുതിക്കൊണ്ട്‌ കടന്നുപോയ ഒരു വാന്‍ഗോഗുണ്ട്‌. അത്‌ അദ്ദേഹത്തിലെ സൂക്ഷ്മജ്ഞാനിയും നിസ്വാര്‍ത്ഥനുമായ വരക്കാരനാണ്‌. ആ മനുഷ്യനെ ജീവിച്ച കാലഘട്ടത്തില്‍ ആരും അറിഞ്ഞില്ല. അയാള്‍ എന്താണ്‌ വരച്ചതെന്ന്‌ പോലും തിരക്കിയില്ല. ചിത്രങ്ങള്‍ ലോകം കാണാതിരുന്നിട്ടും, അദ്ദേഹം വരയ്ക്കാതിരുന്നില്ല. ആകെ വരച്ചത്‌ ഏതാണ്ട്‌ എട്ട്‌ വര്‍ഷങ്ങള്‍ മാത്രമാണ്‌. ആ കാലത്ത്‌ ചിത്രണമല്ലാതെ മറ്റൊന്നും സ്വാധീനിച്ചിട്ടില്ല.

മരണശേഷം സഹോദരന്‍ തിയോയുടെയും ഭാര്യയുടെയും ചില നിരീക്ഷണങ്ങളും സമകാലികരും സുഹൃത്തുക്കളുമായിരുന്ന ഗോഗിന്‍, സ്യൂറ തുടങ്ങിയവരുടെ അനുശോചനങ്ങളുമാണ്‌ വാന്‍ഗോഗിന്റെ ചിത്രങ്ങളെപ്പറ്റി ഒരു വീണ്ടുവിചാരം വേണമെന്ന്‌ ചിന്തിക്കാന്‍ യൂറോപ്പിനെ പ്രേരിപ്പിച്ചത്‌.